فرشهای دستبافت یکی از با ارزشترین و زیباترین اجزای دکوراسیون هر خانهای به شمار میروند. برای حفظ کیفیت و طول عمر این فرشها، نیاز است که در فرآیند بافت، به جزئیات و تکنیکهای خاصی توجه شود. یکی از مهمترین بخشهای این فرآیند، چله کشی فرش است. چله کشی، یک مرحله حساس و اساسی در تولید فرش است که تأثیر زیادی بر استحکام و دوام فرش دارد. در این مقاله از سایت قالیشویی شمیران به بررسی جزئیات چله کشی فرش دستبافت، اهمیت آن و نکات کلیدی در انجام آن خواهیم پرداخت.
چله کشی روی چه فرشهایی انجام میشود؟
چله کشی تنها بر روی فرشهای دستبافت انجام میشود، چرا که در فرشهای ماشینی، دستگاهها فرآیند چله کشی را خودکار انجام میدهند. در فرشهای دستبافت، این کار باید به صورت دستی و با دقت انجام شود. در این نوع فرشها، چله کشی میتواند از نخهای مختلفی مانند پنبه، ابریشم، یا پشم باشد که بسته به نوع فرش و کاربرد آن، انتخاب میشوند.
انواع چله کشی فرش
چله کشی فرش به دو نوع اصلی تقسیم میشود:
- چله کشی عمودی: در این روش، نخهای چله به صورت عمودی کشیده میشوند. این نوع چله کشی برای فرشهایی که طول آنها بیشتر از عرض است، مناسب است و معمولاً در فرشهای ایرانی استفاده میشود.
- چله کشی افقی: در این روش، نخهای چله به صورت افقی کشیده میشوند. این نوع چله کشی برای فرشهایی که عرض آنها بیشتر از طول است، مناسب است. چله کشی افقی در فرشهای قشقایی و برخی فرشهای ترکیهای رایج است.
چرا چله کشی فرش دستبافت اهمیت دارد؟
چله کشی به عنوان پایه و اساس بافت فرش، اهمیت زیادی دارد. اگر چله کشی به درستی انجام نشود، فرش نه تنها استحکام لازم را نخواهد داشت، بلکه با گذشت زمان ممکن است دچار تغییر شکل و افت کیفیت شود. چله کشی صحیح باعث میشود که فرش در برابر کشش و فشار مقاوم باشد و با گذشت زمان، کیفیت آن حفظ شود. علاوه بر این، چله کشی درست به حفظ تعادل رنگها و بافت فرش کمک میکند.
چگونه چله کشی درست انجام میشود؟
چله کشی باید با دقت و مهارت انجام شود. برای این منظور، ابتدا نخهای چله باید به صورت یکنواخت و محکم در دار قالی قرار گیرند. سپس باید توجه داشت که فاصله بین نخها دقیقاً مطابق با استانداردها باشد. در این مرحله، اطمینان حاصل میشود که نخها نه خیلی شل و نه خیلی سفت باشند، زیرا هر دو حالت میتواند منجر به آسیب به فرش در طول فرآیند بافت شود. چله کشی باید با رعایت اصول فنی و با استفاده از مواد با کیفیت انجام شود تا فرش از نظر استحکام و ظاهری عالی باقی بماند.
عواقب چله کشی اشتباه
چله کشی اشتباه میتواند آسیبهای جدی به فرش وارد کند. از جمله این آسیبها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- چروک شدن فرش: اگر چله کشی به درستی انجام نشود، فرش ممکن است به مرور زمان چروک شده و شکل اولیه خود را از دست دهد.
- سفت و زبر شدن فرش: چله کشی ضعیف میتواند باعث سفت و زبر شدن فرش شود، بهویژه در فرشهای پشمی.
- افتادگی فرش: عدم توازن در چله کشی میتواند باعث افتادگی و بینظمی در بافت فرش شود.
- کاهش طول عمر فرش: فرشهایی که چله کشی مناسبی ندارند، عمر کوتاهتری خواهند داشت.
سخن پایانی
چله کشی فرش دستبافت یکی از مراحل حساس و تعیینکننده در فرآیند تولید فرش است. با توجه به اهمیت این مرحله، باید دقت و توجه زیادی به آن داشته باشیم تا از بروز مشکلاتی همچون چروک شدن، سفت شدن یا افتادگی فرش جلوگیری کنیم. چله کشی درست نه تنها باعث افزایش کیفیت فرش میشود، بلکه به زیبایی و استحکام آن نیز کمک میکند. بنابراین، انتخاب نخهای مناسب و اجرای درست این مرحله برای تولید فرشهای باکیفیت از اهمیت بالایی برخوردار است.همان طور که چله کشی فرش دستبافت اهمیت زیادی دارد باید به شستشوی این نوع فرش در قالیشویی های معتبر منطقه شمیران هم اشاره نمود. با توجه به ارزش فرش های دستبافت می بایست به نکات ذکر شده توجه ویژه ای کرد.
سوالات متداول
- آیا میتوان چله کشی را خودمان انجام دهیم؟
چله کشی فرش یک فرآیند پیچیده و تخصصی است که نیاز به مهارت و تجربه دارد. بنابراین بهتر است این کار را به افراد ماهر واگذار کنید.
- چله کشی نامناسب چه تأثیری بر روی فرش دارد؟
چله کشی نامناسب میتواند منجر به مشکلاتی مانند سفت شدن، چروک شدن یا افتادگی فرش شود و عمر مفید فرش را کاهش دهد.
- چه نوع نخهایی برای چله کشی فرش مناسب هستند؟
برای چله کشی فرش، معمولاً از نخهای پنبهای، پشمی یا ابریشمی استفاده میشود که بسته به نوع فرش و نیاز، انتخاب میشوند.
